Madenler ve değerli taşlar konusunda Türkiye'nin önde gelen maden ve değerli taş arayıcılarından, emekli astsubay Metin Uysal, TUM-HABERLER.COM'dan Bora Özizmirli ile bir söyleşi gerçekleştirdi.

Türkiye'nin madenler ve  doğal taşlar konusunda oldukça zengin olduğunu belirten Metin Uysal, "Türkiye'nin değerlitaş zenginliği, bulunan doğalgaz ve petrol yatakları kadar çok önemlidir. Ama maalesef bu zenginliğimiz bilinmemektedir, yer altında çıkarılmayı beklemektedir."ifadelerini kullandı.

Metin Uysal açıklamasında Türkiye'nin bir çok yerinde safir, yakut gibi değerli taşların var olduğunu, fakat esas önemli olan gelişmenin ise, lamproit bacaları ve bu jeolojik oluşuma bağlı olan elmas, yakut, safir, altın, wolfram gibi değerli taş ile maden varlığı olduğunu açıkladı.

Türkiye'nin elmas, yakut, safir gibi, ekonomik getirisi yüksek doğal taşlar bakımından zengin bir ülke olduğunu vurgulayan Metin Uysal, buna rağmen devletin bu alandaki yetkili birimi MTA'da değerli taşlar alanında bir uzmanlık bölümünün olmadığına ve kurulmadığına dikkati çekti.

Türkiye'de acilen MTA öncülüğünde değerli taşlar bölümü kurulmasını öneren Uysal, üniversitelerin de bu alana eğilmesi gerektiğini ve MTA'nın yarı amatör maden arayıcılarla ortak çalışmasıı ve bu alanda uzman olup yurt dışında görev yapan Türk bilim insanlarının da yurda çağrılması gerektiğini  savundu.

Seri olarak yayınlayacağımız mülakatın bu bölümün arabaşlıkları tarafımızdan konulmuş olup, sorularımız ve Metin Uysal'ın cevapları şöyledir:

DEĞERLİ TAŞLAR ÜLKESİ TÜRKİYE'DE MTA'NIN BİRİMİ YOKTUR
MTA'DA DEĞERLİ TAŞLAR BÖLÜMÜ KURULMALIDIR

TUM-HABERLER.COM: Metin Bey merhaba. Sizin daha önce değerli taşlar konusunda açıklamalarınız oldu. 2017 yılının 18 Aralık tarihinde Türkiye'de yakut ve safir yataklarının bulunduğunu söylemiştiniz. Sizin açıklamalarınızdan sonra, Türk bilimcilerden de açıklamalarınızı destekler yorumlar geldi. Türkiye'de yakut ve safirin bulunduğunu belirttiler. Sizce Türkiye'nin değerli taşlar potansiyeli ne durumdadır? Bu durumu tekrar anlatırmısınız?

METİN UYSAL: Öncelikle Türkiye'nin değerli taşlar potansiyeli sanılandan çok yüksektir. Yalnız bilinmemektedir. İnanın bu konuda araştırma yapan insanlar gerçekten yalnız durumdadır.

Ülkemiz değerli taş zenginidir. Fakat değerli taşlar konusunda araştırma yapacak bir birimden/bölümden yoksundur. Değerli taşlar ülkesi Türkiye'de, devletin maden arama görevi verdiği  MTA'nın değerli taşlar birimi yoktur!

MTA ile üniversitelerimiz gelişmenin önünde olmaları gerekirken, bu kurumlar “ÖNCÜ ROLÜNÜ”oynayamamaktadır. Bu sadece şahsımın değil, binlerce ciddi değerli taş ve maden arayıcısı durumunda olan yarı amatör ve amatörlerin ortak yargısıdır.

Röportajın ilerleyen safhalarında çözüm önerileriyle birlikte belirteceğimiz gibi; MTA acilen değerli taşlar birimi açmalıdır.  MTA, yarı amatör ve amatör maden arayıcıları ile birlikte ortak çalışmalı, ve yurt dışında olan uzman bilimcilerimizi Türkiye'ye çağrılmalıdır.

Yer altında olan zenginliklerimizi çıkartıp, devletimizin ve milletimizin yararına kullanmanın vakti gelmiştir.

Bundan bir kaç yıl önce, Türkiye'de yakut ve safir yataklarının var olduğunu söylediğimde, yalnız kalmıştım. Fakat aradan geçen süre zarfında, Türkiye'de yakut ve safirin varlığı sonunda kabullenildi.

Yakut ve safir değerlidir ve ekonomik getirisi yüksek olan taşlardır. Türkiye'de de bu değerli taşlardan çokca vardır. Ancak, asıl önemli olan yakut ve safirden çok daha kıymetli taşlarında varlığıdır. Biz bunu kanıtlamanın çabası içerisindeyiz. Bizim mücadelemiz de bu yöndedir.

LAMPROİTLER'DE BİR ÇOK DEĞERLİ TAŞ VE ELMAS BULUNUR
KENDİ İMKANLARIMLA 17 ADET LAMPROİT BACASI BULDUM

TUM-HABERLER.COM: Yakut ve Safir'den daha kıymetli derken... konuyu biraz daha açarmısınız?

METİN UYSAL: Evet.  Türkiye'de lamproit bacalarından bahsediyorum. Lamproit bacaları bir yerde elmas olabileceğinin en temel göstergelerinden bir tanesidir.

Lamproitlerin % 10’nun zengin elmas içerdiği bir dünya tecrübesidir, ancak bu yataklar sadece elmas değil, altın ve başka değerli taşlar da ihtiva ederler.

Lamproit bacaları yerin 120 km ve ötesi derinlikte oluşup  havuç görünüşünde yeryüzüne ulaşan volkanik bacalardır.

Yalnız volkanik derken, burada yanardağlar ile karıştırılmaması gerekir. Yanardağlar yerin 15-20, hadi bilemediniz en fazla 50 km derinliğe inebilmektedir. Fakat lamproit bacaları çok daha derinden gelmektedir.

Örneğin; yanardağ patlarsa patladığı bölgeyi etkiler (süper volkanlar hariç). Ama lamproit bacası patlarsa bütün dünyayı etkiler. En yakın zamanda patlayan lamproit bacasının ise,  86 milyon yıl önce patladığı düşünülmektedir (elbette o zaman daha insanlık yoktu).

Açıkçası Lamproit bacaları elmas kaynağıdır. Kimi bilim çevrelerinde, Türkiye’de lamproit bacalarının olmadığı iddia edilmişti, ancak vardır ve ben araştırmalarım sonucunda 17 adet tespit ettim.

Az sayıdaki yerli ve yabancı bilim insanlarının yazmış oldukları akademik makalelerle Türkiye'de lamproit bacalarının varlığını aynı benim gibi savunmaktadırlar. Bu isimler şunlardır:Dejan Prelevic; Stephen F. Foley; Cüneyt Akal; Hakan Çoban, Michael F. Roden; Martin F.J.Flower; Heath MCGregon

Ama esas olarak burada sorulacak olan şudur:Benim gibi, hiçbir maddi imkanı olmayan bir kişi bile, yok denecek olanaklarla on yedi adet lamproit bacası buluyorsa, devlet gücü ile neler olacağını sizler hayal ediniz.
Konunun önemine bianen devletimizin tüm imkanlarıyla bu konunun üzerine gidilmesi gerekmektedir.

Röportajın geriye kalan bölümü yarın TUM-HABERLER.COM'da yayınlanacaktır.