21 Aralıktan 12 Ocak’a dek Yıldönümü “Julbloten” kutladık yedik, içtik, eğlendik. Şimdi sonrasına bakalım.

Roma imparatorları çok yiyebilmek için zaman zaman kuş tüyüyle boğazlarını gıdıklayıp kusarlarmış, mideyi boşalttıktan sonra gene yemeye devam ederlermiş.

Bir de kuşkusuz dile getirilmeyen doğal boşaltım yoluyla rahatlamak, bir oh çekip dağları yıkmak var. Aslında utanılacak bir şey değil ama konuşulmaz. Tek istisna Barselona…

CAGANER (SIÇAN ADAM)

Dünyanın her yerinde Hristiyanlar Noel zamanı İsa Peygamber’in doğumu, Meryem Ana, Hz. Yusuf, bilge gökbilimcilerin bir yıldıza bakarak Hz. İsa’yı bulmaları gibi olayları canlandıran heykelciklerle kiliseleri, evlerini, masalarını süslerler. İsveç’te Hristiyanlık öncesi söylencelerde var olan ve “Tomte” adı verilen cüceler daha sonraları Noel ile birleştirilmiştir. Bu cüceler aslında bahçeleri beklerler, kendilerine kötü davrananlara, hırsızlara, kötülere hayatı dar ederlermiş. İsveçli sanatçı JennyEugeniaNyström (1854 –1946)bunları mükemmel çizimleriyle çok sevecen tipler haline getirip herkese sevdirmiştir. Noel Baba’ya da“Jultomte” adı verilmiştir.  Noel ziyafet odalarının ve masalarının vazgeçilmez süs heykelcikleri olmuşlardır.

Bana sorarsanız en ilginç Noel süs heykelcikleri Barselona’dadır.

İspanya'nın kuzey doğusunda Katalonya özerk bölgesinin başkenti ve en büyük kenti, ayrıca İspanya'nın da nüfus bakımından ikinci büyük kentiBarselona’dır.

Noel Bayramı’nı orda geçirmek için gidenler ilginç bir sürprizle karşılaşırlar.Tüm diğer Noel heykelciklerinin yanısıra bir de “EL CAGANER”igörüp şaşkınlıktan yalnız küçük değil büyük dillerini de yutarlar. Bu figürler pantolonunu aşağı sıyırmış, kakasını yapmakta olan değişik kişilerdir. İşçi, köylü, figürlerinden tutun Biden’e Putin’e dek o pozisyonda sıçan, affedersiniz büyük abdestlerini yapan insanların heykelleridir bunlar. Her yıl bu heykelciklere o yıla damgasını vurmuş kişilerin heykelleri de eklenir. Yüzler değişir ama pozisyon değişmez.Caganer’i“sıçan adam” olarak açıklayabiliriz.

Bu muzip heykelcikler özellikle çocukları, gençleri pek eğlendirir.

Ne yazık ki, El Caganer'ingeçmişihakkında kesin bilgi yok. Ancak 1700’lü yıllardan bu yana Noel “süslemeleri” arasında yer aldığı biliniyor.

Tüm İspanya’daKatalonya’da kiliselerve evler Hristiyanlık öykülerini anlatan ve önemli kişileri gösteren figürlerle süslenir. Caganer de evlerde gözlerden uzak bir köşeye saklanır. Onu arayıp bulmak ziyafete katılanların bir eğlencesidir.

EŞİTLİK VE BEREKET SEMBOLÜ

Kimilerine göre bu heykelcikler sadece muziplik ya da eğlence amacıyla yapılmamıştır. Bazılarına göre bereket getirmesi dilenmektedir, kimilerine göre eşitlik sembolüdür.

Caganer, Katalanlar için olmazsa olmazdır. Onun dışkılarken toprağı gübrelediğine, gelecek yıl için bereket, zenginlik,umut vadettiğine inanırlar.Bir görüşe göre, insanlar arasındaki eşitliğin sembolüdür. Çünkü herkes gerektiğinde bağırsaklarını temizlemek zorundadır. Başka bir düşünceye göre de “Allah’ı unutma, pantolonu indirdiğin anda bile gelebilir” demekmiş. Bir de Katalan sözü var: “İyi ye, güçlü sıç (pardon, kaka yap) ve ölümden korkma”.

Her ne olursa olsun Caganer’in Katalan kültüründe vazgeçilmez bir yeri var. 2005’te Katalan yöneticiler “kötü örnek” olduğu gerekçesiyle onu yasaklamaya kalktılar. Ancak halk "Salvem el Caganer: Caganer’i koru!" sloganıylaöyle güçlü bir tepki gösterdi ki, Caganerler2006’da tekrar kırmızı kukuletalı Katalan köylüsünden Barack Obama figürüne dek dizi diziraflarda çömelmiş olarak yerlerini alıverdiler. Hatta bizden de bir figür var. Barselona takımında oynayan Arda Turan da caganer heykelciğiyle Barselona da ölümsüzleşti. 2010’daMaremagnum Alışveriş Merkezi’nin tam orta göbeğine altı metre boyunda bir Caganer dikildi. Bu heykel Guinness Rekorlar Kitabı’na girdi. O günden bu güne caganerlere kem gözle bakan olmadı.

Günün birinde Barselona’ya Noel kutlamaya giderseniz dostlarınıza armağan olarak alacağınız eşitlik sembolü Cananer’ler için bavulunuzda yer açın.

Yeni yılınızın bereketi bol olsun.