ELMASTAN DAHA SERT VE YENİ BULUNAN MİNERAL

Bilindiği gibi yeryüzünde bulunmuş en sert (sertlik sadece çizilmeye karşı gösterilen dirence verilen isimdir.Kırılma direnci veya elektriğe gösterilen direnç veya bükülmeye karşı direnç veya ısıya karşı direnç farklı farklı özelliklerdir) mineral veya madde elmastır.

Elmasın sertliği “MOHS sertlik skalasına “ göre -10- dur.Bu skalada  sertlik sıvı(o) dan başlar 1,2,3…diye  devam eder.On sertliği olabilecek en büyük sertliktir.Peki bu yazı ile çelişmiyor mu! Evet çelişiyor ve çelişmiyor…Çelişmiyor zira daha önceden de elmastan daha sert olan “karbonado “ bulunmuştu ve biliniyordu.Karbonado aslında normal elmaslardan %40 kadar daha serttir ancak bu durum onun sertliğini 10- dan fazla yapamazdı çünkü bu ölçüm sisteminde en yüksek değer 10- olarak belirlenmiştir.İşte bu ve başka sebeplerle bilim dünyası pek çok sertlik ölçme sistemleri yaratmıştır.


Bunlara kısaca bakarsak ; WİCKERS sistemi, ROCKWELL sistemi, BRİNELLL sertlik sistemi vb. ölçüm sistemleri yapılmıştır kabaca bunları ikiye ayırırsak birinci kategoride ölçüm yapanlar çok sert bir numune ile (genellikle elmas) sertliği belirlenecek materyali basarak  ve iz bırakarak ve de bu izleri ölçerek ya da öbelli yükseklikten bırakılıp zıplaması ölçülerek yapılan sertlik ölçme sistemleridir.Her Birinin avantaj ve dezavantajları bulunur bilim insanları duruma en uygun sistemi kullanırlar.Ancak bir konuyu da yeri gelmişken özellikle belirteyim ki özellikle MOHS sistemi izafi bir sistemdir yani 9- sertliğinde ki Yakut ile 10- sertliğinde ki elmas arasında bir fark bulunmasına karşın aslında aradaki fark dokuza kadar olan farktan biraz daha büyüktür.

Bugüne kadar gerek insan imali gerekse doğal madde olarak elmastan sert bir madde bulunamamıştır (karbonado da bir elmas çeşididir) Ancak laboratuvarda suni elmas yapılalı da uzun zaman oldu bunlar genelde sanayide kullanılmaktadır.

Elmastan sonra sert olan pek çok doğal veya suni madde mevcut bunların bir kısmı değerli süs taşı olarak da kullanılır.Bunlarla ilgili bilgi için ilgili yazıma bakılabilir.Mozanit taşı en bilinen taşlardandır.Bu taşı bir meteor kraterinde bulan bilim insanının adı verilmiştir bu taş (MOİSSANİTE okunuşu mozanit)doğal halde iken yeşilimsi bir taştır genelde küçük olarak bulunur.Silisyum ve karbondan oluşur (S İ C)  sertliği -9.25 ölçülmüştür.Elmastan daha parlak olması,daha fazla renk göstermesi,daha ucuz olması nedeni ile piyasada bolca alınıp satılır.Mozanit ile elmas arasında sertlikten başka farklarda mevcuttur.Kısaca yazarsak; Elmas tek kırımlı iken mozanit çift kırımlı bir taştır,mozanit taşı ısıtılırsa rengini geçici olarak kaybeder ( bu etkiye “termokromizim “ denir) ayrıca elektrik iletim hızı çok farklıdır (bu özelliği ile ayırt edilir)

 
Yeni bulunan bu taşa bulunduğu yer nedeni ile “Carmeltazite” adı verilmiştir.Carmel  yer adı İsrail’de bir dağın adıdır.
Carmeltazite  taşı yapısı ise şöyledir ; titanyum+alüminyum+zirkon+oksijen ( Zr Al2 Ti4O11) rengi ise, kırmızı çizgili metalik siyahlık ancak dikkatle bakılırsa kahverengi lekeler ve yeşilimsi bölgelere haizdir.Yapılan testlerde bu taşın elmastan daha sert olduğu tespit edilmiş.

Bu yazı yakın tarihte “geology in “ sitesinde yayınlandı bu sitede bu yazıyı haaretz.com adlı haber sitesindeki Ruth Schuster'ın haberine göre  almış.
Yazıya göre ; bu taş uzaydan dünyaya gelmiş kısacası bu taş dünyanın ürettiği bir mineral değil (tıpkı karbonado da olduğu gibi)

Tahminen 250 milyon önce bir meteorla bu bölgeye düşmüş.Bu araştırmanın başında ki Sheraton YAMİM ‘e göre düşen bölge içindeki “Kishon Çayı” boyunca yapılan araştırmalarda “mozanit taşı” ve Yakut ila safir taşlarıda bulunmuş.
Yeni bir mineral eğer bazı belirgin özelliklere sahip olursa (sertliğinin yüksek olması,ışık kırılım  sayısının yüksek olması,yüksek parlaklığa sahip olması,olağandışı renk değişimi vb)bilim insanları bu taşın yapısını çözerek laboratuvarda sunisini yaparlar.Nitekim pek çok değerli taşın sunusi yapılmış durumdadır genelde mücevher karakter kullanıldığında bu özelliğinin belirtilmesi zorunludur ve doğal olanına göre ucuzdur. Bugün elmas,mozanit,Yakut,safir,Zümrüt,Opal,kuvars,vb. pek çok taş laboratuvarda seri olarak yapılabilmektedir.Bu taşında yakın zamanda başka konulardan hariç olarak süs taşı olarak da kullanıldığını görebiliriz.

Önceki ve Sonraki Yazılar