“Gölgesinde otururken, zeytin ağacı fısıldadı kulağıma: ‘Ben hem herkesinim; hem hiç kimseninim. Sen gelmeden önce de buradaydım; sen gittikten sonra da burada olacağım”.

Homeros, İlyada Destanı

Karşımda Beşparmak Dağları Bafa Gölü’nün kıyılarından göğe yükseliyor. Zeytinler, zeytinlikler... Bafa Gölü, Ege Denizi ile birleşikti bir zamanlar. Adı, Latmos Körfezi’ydi. Beşparmak Dağları’na Latmos Dağları deniyordu. Zeytin ve zeytinliklerimizle süslüydü dağımız o gün de, bugünkü gibi.

Arkamda Bafalıların kutsal Koca Dağ’ı. Diğer adıyla Ilbıra... Daha önceki adı İlbir… Daha da önceki adı Grion... O gün de zeytinlerimiz, zeytinliklerimiz vardı Koca Dağ’ımızda tıpkı bugünkü gibi. Sol yanıma bakıyorum, zeytinlikler Akbük’ten, Didim’den Ege Denizi’ne ulaşıyor... Sağımdakiler Karya’nın ilk başkenti Milas’a oradan da son başkenti Halikarnas’a, Bodrum’a koşuyor dörtnala; Ege sularına varıyor gene… Zeytinlikler... Tam ortada Bafa… Zeytin ve zeytinyağının başkenti…

Bafa’dayız. Bafa – Milas – Hareklea – Söke yol Kavşağı’ndayız zeytin ve doğa dostlarıyla... Davullar, zurnalar çalıyor... Sevincimizi, üzüntümüzü paylaşırız davul zurnayla. Oynarız Koca Arap Zeybeği’nde. Vurduk mu dizimizi yere, yürekten seslendik mi, dağlar  taşlar bir “OFF!” çeker içten…

Bu kez Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın maden yönetmeliğinde değişiklik yapmasıyla zeytinliklere iştahla yan bakanlara ters bakıyoruz...
Zeytinlikler madenciye açılabilecekmiş...

-       Faaliyetlerin zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlara denk gelmesi ve faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda

-       Faaliyetlerin bitiminde sahayı rehabilite ederek eski haline getireceğini taahhüt etmesi şartıyla

-       Genel Müdürlük tarafından belirlenen çalışma takvimi içerisinde zeytin sahasının madencilik faaliyeti yürütülecek kısmının taşınması koşuluyla

-       bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine

-       Zeytin sahasının taşınmasının mümkün olmadığı durumlarda sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine

Bakanlık izin verilebilirmiş. Hem deeee kamu yararı dikkate alınarak...

BREH! BREH!! BREH!!!

Ayrıca, maden şirketinin “Tarım ve Orman Bakanlığınca uygun görülecek alanda dikim normlarına uygun, faaliyet yürütülecek saha ile eşdeğer büyüklükte zeytin bahçesi tesis edeceğini taahhüt etmesi zorunlu” imiş. 

Neymiş, neymiş?

Yalandan kim ölmüş?

Hangi madenci tahrip ettiği yeri eski haline getirmiş?

Toprağın en üstünde, binlerce yılda oluşmuş torfu satıyorlar. Kazdıkları toprak yağmurlarla akıp gidiyor. En sert, kupkuru taşlar, kayalar kalıyor geride. Kaktüs bile yetişmez... Bakın Milas’ın etrafını çeviren dağlara, uçaktan aşağı kuşbakışı bakın… Bakın Milas – Bodrum Havaalanına inerken... Delik deşik her yer. Türkiye delik deşik... Yunan işgal ordularının topları, süngüleri deşememişti Ege’nin karnını bu denli…

Türkiye'de zeytinciliğin korunmasında kilit rol oynayan 3573 sayılı "Zeytincilik Kanunu" olarak bilinen yasa yürürlükte... O kalkmadan yönetmelik geçerli ol(a)maz…

Birçok kurum, kuruluş ve kişi, zeytin ve zeytinciliğe büyük darbe vuracak olduğu besbelli olan değişikliğin, Anayasa’nın 2, 7, 11, 15, 35, 45, 47, 56, 63, 104, 124, 168, 169 ve 170’inci maddelerini ihlal ettiğini açıklayarak dava açtı.

Yasa zeytini korumayı emrediyor. Yönetmelik ise yok edecek... “Yaşar ne yaşar,

ne yaşamaz”...

Anayasaya aykırı olan bu yönetmeliğe karşı protestolar büyüyerek devam ediyor… Edecek; etsin…

Kaldırırlar mı koruma yasasını?

Neleri kaldırmadılar?

Bafa ve Çevre Mahalleler Koruma Geliştirme ve Dayanışma Derneği (BAFA-DER) 13 Mart 2022 Pazar günü Bafa’da zeytin fidanı dikme etkinliği düzenledi ve bu yönetmeliği protesto etti. Bu yönetmeliğin kaldırılmasını, zeytinin daha iyi korumasını talep etti. Etkinliğe siyasetçiler, çevre örgütleri, gazeteciler ve Bafa halkı katıldı.

Yaptığımız etkinlikte madenciliğe karşı olmadığımızı ama vahşi madenciliğe sonuna dek karşı olduğumuzu belirttik. Dünyanın hiçbir yerinde böyle gaddar, vahşi madencilik yapılmadığını haykırarak bu yönetmeliğin derhal kaldırılmasını istedik.

Bafa halkı ve konuklar zeytin diktiler kavşağın orta göbeğine... İNADINA… Zeytin katliamlarından değil yeni zeytinliklerden yana olduklarını gösterdiler.

Ölmez ağaç zeytine can suyu verdiler...                                                                                                      

UNUTTUM KENDİMİ

......

Beşparmak Dağı’nı gördüm Bafa’da

Sarmış firuze sır gibi killi toprağımızı

masal

Ey zeytin ağaçları!

......

Melih Cevdet Anday