Tarımdan Haber yazarı ve ziraat mühendisi Faik Toy, önceki gün sosyal medya hesabında Özbekistan borsasında ÜRE gübresinin 381 Dolar/ton fiyatla satıldığını açıkladı.

Ziraat Mühendisi Faik Toy'un yaptığı paylaşım, ülke içindeki gübre fiyatlarındaki anormal artışın, dünya fiyatları nedeniyle değil, bazı spekülatörler nedeniyle gerçekleştiğini açığa çıkardığı için sektörde büyük yankı uyandırdı.

Bu durum, iç piyasada yurt dışı fiyatlar bahane edilerek gübre fiyatlarına yapılan astronomik zamların da sorgulanmasını gündeme getirdi.

ÇİFTÇİNİN EN BÜYÜL MALİYET KALEMİ GÜBRE

Üreticinin en büyük gider kalemlerinden olan gübrenin piyasada onlarca çeşidi bulunuyor. 

Özellikle İgsaş, Toros, Bagfaş ve Gübretaş firmaları gübre fiyatları piyasada belirleyici bir konumda karşımıza çıkmaktadır.

Gübre fiyatları 2021 yılında yaşadığı fiyat artışları ile çiftçiyi zorluyor.

Pek çok çiftçi, tarımsal üretim yapamaz noktaya doğru savrulduğumuz uyarısı yaparak, Tarım Bakanlığı'nın acilen müdahil olmasını bekliyor.

Gübre fiyatlarına gelen son zamlara isyan eden çiftçiler, gübre fiyatları nedeniyle gübre kullanımının çok düşeceğini, bunun da verimlilik ve rekolteyi olumsuz yönde etkileyeceğini söylüyor.

ÇİFTÇİ BAKANLIKTAM DENETİM VE MÜDAHALE BEKLİYOR

Çiftçiler, gübre fiyatlarında da denetim yapılmasını talep ediyor.

Gübre fiyatlarının artışına karşı, Ticaret Bakanı Mehmet Muş Ağustos ayında gübre firmalarının üst düzey yöneticileri ile toplantı yaparak fiyatlar konusunda firmaları uyarmıştı.

Üsteli, bu toplantıda firmaların da gübre çeşitlerinde tonda 100 ila 200 TL arasında bir indirim yapacakları sözü vermişti.

Ancak, firmalar verdikleri söze bağlı kalmadılar. Hatta, tam tersine Dolar'ın artışını bahane ederek fahiş zamlar yaptılar.

GÜBRE FİRMALARINA GÖRE, SORUMLU DOLARA KARŞI DEĞER KAYBI

Gübre firmaları, fiyat artışlarından Doların TL karşısında değer kazanmasını sorumlu tutuyor.

Gübre piyasasının en büyük şirketi olan, Tarım Kredi Kooperatifleri iştiraki GÜBRETAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Fahrettin Poyraz, koronavirüsü salgını nedeniyle uluslararası ticaretin yavaşladığını vurgulayarak, "Bazı hammadde fiyatlarında döviz cinsinden yüzde 100'ün üzerinde artış yaşandı. Bu da gübre fiyatlarında harekete neden oldu" diyor. 

Fiyat artışlarında sorumlulukları olmadığının altını çizen Poyraz, şunları kaydetti: "Çiftçimize en uygun fiyattan ürün vermek için elimizden geleni yapıyoruz. Son zammı yansıtmadık. aksine DAP gübresinde yüzde 3 indirime gittik. Piyasayı regüle etmeye çalışıyoruz."

GÜBRE FİRMALARI DAHA ÖNCE DE SORUŞTURMA GEÇİRMİŞTİ

Sektörde gübre firmalarının 4054 sayılı rekabet yasasını ihlal ettiklerine dair yoğun şikayet üzerine, Rekabet Kurulu Mart 2018 tarihinde açtığı soruşturmayı ancak, 2,5 sene sonra tamamlayabildi.

Sektörü takip eden pek uzmanın ve üreticinin yorumladığı gibi, bu soruşturma gübre firmalarının aklanması ile sonuçlandı.

Ancak, gibre firmalarının aklanmasının üzerinden bir yıl dahi geçmeden, sektörde yeniden şikayetler çoğaldı.

ÇİN ÖZBEKİSTAN'A 32O DOLARA ÜRE GÜBRESİ SATIYOR!

Gübrede oynanan oyuna somut örneklerle ortaya koyan ziraat mühendisi Toy, “Gübrede çok büyük bir oyun oynanıyor ama benim tek başıma bu oyunu çözmeye gücüm yetmiyor maalesef” diyor. 

Toy, bir diğer paylaşımında ise şunları kaydetti: "Özbekistan devletinin ürettiği ÜRE gübre ton fiyatı 368 dolar, Çin’den Özbekistan’a sattılan ÜRE gübre 320 dolar Bir kilogram gübre üretmeyen Kuzey Irak'ta bile 700 dolar ama ülkemizde ÜRE gübre 1050 dolar ve bunun adına ne yapalım dünyada böyle diyorlar."

Çin'in Özbekistan'a 320 Dolardan sattığı ÜRE gübresinin Türkiye'de nasıl olup da, 1050 Dolardan satıldığı sorusunun muhatabı doğrudan Tarım Bakanlığı.

Çünkü, çiftçi üzerinden haksız kazanca müdahale etmesi ve çiftçinin uygun koşullarda üretim yapmasını sağlaması gereken kurum Tarım Bakanlığı'dır.

Çiftçiler, Tarım Bakanlığı'nın acilen gübre piyasasına müdahale etmesini ve sektörü bozan oyunculara yaptırım uygulamasını talep ediyor.