23 Nisan'da savaş aleyhtarı bir çocuk oyunu: Uçan Daire
Oyuncu, oyun yazarı ve hukukçu Pekcan Türkeş'in yazdığı Uçan Daire oyunu Türkiye'de ilk savaş aleyhtarı çocuk oyunu olmasıyla dikkati çekiyor. Uçan Daire şimdi, Bizim Kitaplar tarafından kitap olarak da okuru ve ilgilisi ile buluşacak.
Vatan savunması dışındaki savaşları bir cinayet olarak gören Atatürk, “Yurtta barış, dünyada barış” demişti.
Pekcan Türkeş, Atatürk’ün bu şiarından esinlenerek yazdığı Türkiye’nin ilk savaş aleyhtarı oyunu UÇAN DAİRE'yi kitap olarak da yayınladı.
Uçan Daire; 1968 yılında Pekcan Türkeş’in Barbaros Apaydın ile birlikte kurduğu Çemberlitaş ÜLKÜ ÇOCUK TİYATROSU'nda Türkiye'nin ilk anti-militer çocuk oyunu olarak oynanmıştı.
Türkiye'de hiç bir kuruma ve tiyatroya bağlı olmayan, ilk bağımsız çocuk tiyatrosu olan Ülkü Çocuk Tiyatrosu'nun bu oyununda kimler vardı derseniz...
Gamze Gözalan, Nurcan Sürer, Selahattin Taşdöğen, Barbaros Apaydın, Pekcan Türkeş, Nilgün Hüseyin Ünal, Tala Balakar, Dilaram Babacan, Deniz Baykent, Serpil Kaysid, Erinç Deniz, Tamer Gözalan... ilk akla gelen isimler.
Sahnelendiği dönemde, şimdi aramızda olmayan sevgili kardeşim, eleştirmen ve eğitimci Mustafa Arslan bu oyun için şöyle yazmıştı:
"Uçan Daire. Ülkemizin önemli tiyatrolarında oyuncu olarak rol alan ve “Olacak O Kadar” dizisinin Yusuf Yusuf ustası, TRT Çocuk Saati programının 43 yıldır seslendirmecisi, oyun yazarı ve yönetmeni Pekcan Türkeş bu kez karşımıza yayımlanan çocuk oyunları kitaplarıyla çıkıyor. Oyun çocuk eğitiminde yararlı olacak yapıtlardan. Çocuklar arasındaki ayrımcılığa da değinen Uçan Daire çevre, savaş ve ilerleme konularına da değinen bir oyun."
"DÜNYAMIZI GÜZELLEŞTİRELİM"
Yapıt, kin ve nefreti insanı gerileten unsurlar olarak gösteriyor. Çocuklara sevginin önemini de tersini göstererek öğretme yolunu seçmiş, yazar. Kin ve nefret ilerlemenin önünde engel olarak gösteriliyor. Sadece ilerlemenin önündeki engel değil, aynı zamanda başkalarınca kolayca yönetilebilecek bir toplum olmamızı da sağlayacak bir zaaf olarak gösteriliyor. Yapıtın yaratıcı yanlarından birisi kin ve nefretten yakıt yapma düşüncesidir. Pekcan Türkeş’in Uçan Daire adlı oyunu çocukların yanı sıra, eğitimiyle uğraşanların kesinlikle yararlanacakları bir yapıt.”
D. Ali Gültekin’in Genel Yayın Yönetmenliğini yaptığı Bizim Kitaplar’ın 10 oyundan oluşan Çocuk Tiyatrosu Dizisi'nin ön sözünü de Levent Kırca yazmıştı:
“Pekcan Türkeş; deyince bir kez değil, üç kez düşünmek gerekir. Klasik bir söz vardır: "Taş yerinde ağırdır." Pekcan her yerde ağırdır. O'nu bir tanısanız tiryakisi olursunuz. Hiç bir şeyi de unutmaz, Pekcan. Tiyatromuzun bir Hollanda turnesinde 44 yıl önce gittiği Amsterdam'da "Hatıra Defteri" ile kuşaklar boyu umudun simgesi olan Anne Frank'ın evini hemen gösteriverdi bize. Her konuda bilgi sahibidir. Gecenin bir saatinde bir şey takılır kafanıza. Hiç çekinmeden açın O'na telefonu. Geçenlerde Arapça kökenli bir sözcüğün ne anlama geldiğini sordum, hemen cevap verdi. Tereddüt ettim ve aynı kelimeyi Mehmet Barlas'a sordum. Aynı cevabı O da verdi. Pekcan'dan söz edince, Barlas TRT'den hatırladı O'nu. 1966 yılından beri yaz kış demeden, bıkmadan usanmadan TRT Çocuk Saatinde seslendirmeci, oyun yazarı ve yönetmen olarak emek veren ve tiyatroya gönül vermiş eşsiz bir sanatçı Pekcan Türkeş.
Geleceğin tiyatro oyuncularını ve seyircilerini yetiştirmek amacıyla, 43 yıllık birikiminin ürünü olan bu eserleri ortaya çıkardığı için kendisini tebrik ediyor ve daha nice oyunlar yazmasını diliyorum.
LEVENT KIRCA “
Bizim Kitaplar'da yayımlanan oyunları:
UÇAN DAİRE
KRALIN DİŞ AĞRISI
ÇİZMELİ KEDİ
ÜÇ ARKADAŞ
DAĞLAR KIZI REYHAN
UÇMA DİLEĞİ
ERGENEKON DESTANI
ESKİCİ
KAŞAĞI
KARINCANIN RÜYASI
HASANKEYF’İN FERYADI
BATAKLIK