Lyme hastalığı, kalp krizi, şizofreni, beyin tümörü, bazı kanser türleri, otizm, huzursuz bacak sendromu, Haşimato tiroidi, Alzheimer, Parkinson, Çölyak, MS ve ALS’nin de bulunduğu yüzlerce hastalığı taklit eder. Yüzyılın salgını olarak nitelendirilen ve tıp çevrelerinde tedirginlik yaratan Lyme hastalığı ‘sessiz katil’ olarak anılmaktadır. Başta kene olmak üzere sivrisinek ve bit gibi kan emen canlılarla, cinsel ilişkiyle, kan ve organ nakliyle bulaşan hastalık dünyayı ve insanlığı tehdit etmektedir. Hastalığa “Borrelia Burgdorferi (Spiroket Bakteri)” adlı bakteri neden olur. 

Ne zaman ve kimlerde sıktır?

Hastalık Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında, kırsal ve ormanlık bölgelerde yaşayanlarda sıktır. Erken dönemde tedavisi mümkün olan hastalık, tedavi edilmez ise ciddi romatizmal ve nörolojik hastalıklara yol açar. Tanıda kene ile temas önemlidir ama şart değildir. Bazı kene türleri küçük benlere benzeyebilir ve hasta kene teması hatırlamayabilir. Hastalık kenelerin sık olduğu bölgelerde yaygındır.

Belirtileri Nelerdir?

Erken dönemde en önemli bulgu Eritema migrans denilen düz, yuvarlak veya oval kırmızı renkte ve keskin kenarlı bir deri bulgusudur. Hastaların %70’inde görülür. Kenenin ısırdığı yerde, kene ısırığından hemen sonra ortaya çıkar. En az 5 cm büyüklüğündedir ve gittikçe genişler. Bu lezyonla birlikte etken olan spiroket, kan ve lenf yoluyla vücuda yayılır ve grip benzeri bir klinik tablo ortaya çıkar. Deri lezyonlarıyla birlikte ateş ve grip benzeri hastalık kene ile bulaşan hastalıkları düşündürmelidir. Ateş, terleme, yorgunluk, baş ağrısı, eklem ve kas ağrıları, ense ağrısı, bezelerde şişme sık belirtilerdir. Bu dönemde hasta teşhis ve tedavi edilmelidir. Daha sonra hastalık eklem, kalp ve sinir sistemi bulguları ile seyretmektedir.

Eklem, kalp ve nörolojik bulgular sık

Eklemlerde ağrı ve şişlik sıktır. Tek, birkaç veya birçok eklemi tutabilir. Büyük eklemlerin tutulması karakteristiktir. Eklem bulguları ataklarla seyreder. Birkaç gün veya birkaç hafta içinde eklem bulguları geriler. Belirtisiz dönemden sonra şikayetler tekrarlar. Tedavi edilmeyen hastalarda eklem bulguları kronikleşir. Hastalıkta baş ağrısı, ense ağrısı ve ateşle seyreden menenjit bulguları yanı sıra tek veya iki taraflı uyuşma, hissizlik, ağrı, felçler sıktır. Geç dönemde hafıza bozuklukları, yorgunluk, depresyon, uyku bozuklukları, baş ağrısı, uyuşma gibi bozuklukları ortaya çıkabilir. Kalpte ritim bozuklukları ve bloklar sıktır. Nadiren kalp kası iltihabı ve kalp yetersizliği ortaya çıkabilir. Ritim bozuklukları antibiyotik ile tedavi edilebilir.

Türkiye’de görülüyor mu?

Ülkemizde hastalıkla ilgili veriler yeterli değildir. Trakya bölgesinde kenelerde etken bakterinin var olduğu saptanmıştır. Türkiye’de insanlarda %2-35 oranında hastalığın geçirildiğine dair antikor pozitifliği mevcuttur. Türkiye’de hastalığın Eritema migrans, yüz felci, eklem ve kas ağrıları, ateş ve ciddi yorgunlukla seyrettiği belirtilmektedir.

Nasıl Teşhis ve Tedavi Edilir?

Hastalık kanda etkene karşı ortaya çıkan antikorların ELISA ve Western blot adlı kan testleriyle saptanması ile teşhis edilir. Hastalık antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Bir kısım hastalarda hastalığın belirtileri tedaviden aylar ya da yıllar sonra da devam edebilir. Bu belirtiler kas ağrıları, kireçlenme, boyun tutulması, zihinsel arazlar, sinirsel şikayetler ve aşırı yorgunluğu içerir.