Umut Berhan Şen

Umut Berhan Şen

UKRAYNA BÖLÜNECEK Mİ?

Tarih Tekerrür Ederse Ne Olur?

Savaş başladığından beri birçok senaryo konuşuldu. Bunlar arasında en çok tartışılan felaket senaryosu: 3. Dünya Savaşı. Bu ihtimali de şimdilik bir kenara bırakıp Ukrayna’nın akıbetini tartışmak gerekiyor.Rusya-Ukrayna savaşında 32’nci gün geride kalırken, İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, ‘İngiliz yapımı Starstreak füzelerinin Ukrayna’da konuşlandırılmaya hazır olduğunu' açıkladı. Ukrayna lideri Zelenski ise Polonya’yı Rusya’nın ülkesini işgaline karşı mücadelede yardımcı olmak için savaş jetleri ve tanklar göndermeye çağırdı. Ayrıca ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ‘ABD’nin Rusya için rejim değişikliği stratejisi olmadığını' söyledi.

NATO ordularının geleneksel olarak Rusya’ya karşı duramayacakları bir gerçek. Elbette NATO’nun olağanüstü bir hava kuvveti var. Ayrıca Rusya’ya karşı nükleer üstünlüğü var. Ancak bu üstünlüğe rağmen NATO’nun Ukrayna’ya askeri yardım sağlaması henüz söz konusu değil.

Rusya-Ukrayna Savaşı’nda bir ay geçti. Savaşın her dakikasında ve her saatinde farklı gelişmeler yaşanıyor. Bu savaşın nihayetinde bir dünya savaşına mı yoksa nükleer bir felakete mi yol açacağı tartışmalıdır. Ayrıca bu savaşın nasıl biteceği de ayrı bir tartışma konusudur. Bu tartışmaların başında Ukrayna’yı ikiye bölme olasılığı geliyor.

Rus ordusu Ukrayna’da ilerlerken, ülkedeki savaş alanlarını ve bombalama alanlarını gösteren haritalar medyada çoğaldı. Peki bu haritalar ne kadar güvenilir ve ne sıklıkla güncelleniyor?

Çoğu harita mevcut durumu yansıtmaz. Medyada sadece ileriye dönük tahminler doğrultusunda çizilen haritalar paylaşılır. BBC’nin hazırladığı aşağıdaki harita ise oldukça rasyonel.

Savaşın bitmesine bir ay kala, Ukrayna’nın Kore gibi bölünmesi henüz tartışılan bir ihtimal değil. Ancak, hiç kimse savaşın nasıl biteceğini tam olarak tahmin edemez. Geçmişte, iki süper güç, ABD ve Çin, Kore’de karşı karşıya geldi. Türkiye’nin ABD ile müttefik olarak aktif ve belirleyici bir rol oynadığı bu savaş sonucunda bölünmüş bir Kore’nin ortaya çıkması o dönemde diplomatik bir gereklilikti. Çünkü sanılanın aksine savaşların sonuçlanması için istikrarsız durumlar ortaya çıkabilmektedir. Dolayısıyla dünya kamuoyunun bu tür olağanüstü durumlara hazırlıklı olması gerekmektedir.

Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Danışmanı Mihail Podolyak geçtiğimiz gün Twitter hesabından yaptığı paylaşımda çatışmalarda şu ana kadar 6 Rus generalin öldüğünü iddia etti. Söz konusu bu 6 generalden 5’inin isimleri: 41. Ordu Komutan Yardımcısı Tümgeneral Andrey Sukhovetsky, 41. Ordu Komutan Yardımcısı ve Kurmay Başkanı Tümgeneral Vitaly Gerasimov, Doğu Askeri Bölgesi’nin 29. Kombine Silah Ordusu’ndan Tümgeneral Andrei Kolesnikov, 150. Motorlu Tüfek Tümeni Tümgeneral Oleg Mityaev, 8. Muhafız Ordusu Komutanı Korgeneral Andrey Mordviçev.

Savaşın doğası gereği, konvansiyonel muharebelerde yahut meskun mahal çatışmalarda üst rütbeli personel bizzat çatışmalara müdahil oluyorsa, kesinlikle yolunda gitmeyen durumlar söz konusudur. Zira normal şartlarda üst kumanda kademeleri, muharebeleri cephe gerisinden yönetirler. Ayrıca muharebe komuta kontrol sistemleri ile çatışmaları konfigüre ederler. Tüm bu stratejik ve taktiksel faaliyetler, cephe gerisinde belirlenmiş güvenli bir alandan yürütülür.

Savaş halen belirsizliğini korurken ve her iki tarafın kayıpları konusunda henüz tam olarak netliğe kavuşturulmamış iddialar söz konusuyken, Ukrayna’nın kaderi de belirsizliğini koruyor Ancak geçmişte yaşanan Kore Savaşı tecrübesi, doğal olarak ‘acaba tarih tekrar tekerrür eder mi?’ sorusunu sormamızı sağlıyor. Bu bağlamda düşündüğüm muhtemel senaryo kısaca şu şekilde; Savaş sonrası Ukrayna, Doğu ve Batı olmak üzere iki federasyon şeklinde bölünebilir. Mesela, Rusya yanlısı olan doğu bölgesine veto yetkisi verilebilir ve Batı bölgesi NATO’ ya katılma talebinde bulunursa, doğu bölgesi bunu veto edebilir. Şu an için aklıma gelen ihtimal bu şekilde. Savaşın genel gidişatına göre güncel haber ve analizlere devam edeceğim.

Önceki ve Sonraki Yazılar