Aristofenes M.Ö 446- 386 yılları arasında yaşamış ünlü oyun yazarıdır. Eserlerinden en ünlüsünün adı " Eşek Arıları" dır. Diğerleri "Kadınlar Meclisi" ve "Lysistrata" dır.

Aristofenes öldükten 2 yıl sonra Aristo doğmuştur ( M.Ö.384-322 ). M.Ö 384 yılı Platon'un ölüm yılıdır.

Eşek Arıları isimli eserin M.Ö 422 yılında oynadığı sanılmaktadır. Eser o zamanki Atina'da yargı sistemine ele alır. Atina'nın o zaman nüfusu 20.000 civarındadır. Şehirde 13 adet mahkeme bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi Helias meydanındadır. Heliya Güneş anlamına gelir. Bu nedenle yargıçlara HELİASTAS denilirdi.

Güneş aynı zamanda adaletin simgesidir. Adalet güneşin ışığının herkesin üzerine eşit olarak yansımasını imgeler. Aslında bizdeki şu gözü bağlı adalet simgesinin değişmesi ve güneş kursunun konulması iyi olur. Zira adaletin gözleri bağlanmıştır ve olanları görmesi

imkansız hale gelmiştir.

Neyse, Atina'da o yıllarda meslekten yargıçlar yoktur, sabah erken kalkıp mahkemeye giden her yurttaş yargıç olabilirdi. Kendini kaydettirmiş 6000 yargıç olduğu sanılmaktadır.

Suç işlendiğinde her yurttaş suçlamada bulunabilirdi. savcı müessesesi yok idi.

Yargılamalar çok neşeli geçerdi. Yargıçlar kararlarının balmumu üzerine demir uçlu çiviler ile yazarlar idi. İşte Aristofenes bu çivileri eşek arılarına benzettiği için esere bu ismi vermiştir.

Yargıçlar para almazlar idi. Bu tamamen gönüllü bir işti ve hastalık derecesine gelmiş çok talibi vardı. her üç kişiye bir yargıç düşmektedir. Tabi çoğu nobran olan ve hiç bir bilgisi olmayan yargıç hastalığına tutulmuş bu insanların yargılamaları da neşeli geçer, duruşmalarda kahkahalar, tantanalar , cümbüşler sürüp giderdi.

Perikles ilk defa yargıçlara dava başına para ödemeye başladı. Bu izdihama yol açtı, her sabah seher vakti erkenden gelip yargıç olmak için toplanan kalabalık, itiş kakışlar, zorbalıklar , fukara mahallesinde bedava ekmeğe üşüşen kalabalık misali neredeyse lince dönüşecek idi.

Bu arada ilk defa " gammazlık" ortaya çıktı. Yargıçların ortağı olan bir takım zorbalar, meydanlarda hır çıkarıp, sonra yargıca ihbar ederler idi. Bunlara Sykophantes ( incir kaçakçısını ele veren gammazlar anlamına gelen bir isim) denilir idi. Yargıç da daha çok yargılama yaptığı için aldığı paradan bu gammazcılara üç-beş indirir idi.

Eserde bir diyaloğ şöyledir:

"Bugün mahkeme kurulmazsa,

Nereden çıkacak yemek paramız?

Yargı margı olmazsa

Neyle doyacak karnımız?"

Daha sonra gammazlık o kadar ilerledi ki, bir bakmışsınız evinizin kapısında bir balmunu ilamı ve sizi Sparta ajanlığı, dış güçlerin adamı , ülkenin BEKASINI tehdit eden bir hain olarak suçluyor ve ölüme mahkum edilmişsiniz!

Böylece ilk defa " dış güçlerin işbirlikçisi" kavramı çıktır. Eğer krala karşı iseniz, yabancı bir ülkenin işbirlikçi ajanı ve hain olabilirdiniz ancak. Bu da bir dış düşman korkusu ile birlikte yürütüldü. Buna ksenophobia denilmektedir.

Ksenophobia böylece yargı eli ile, bir dış düşman miti üretilerek iktidarın MEŞRULAŞTIRILMASI İÇİN KULLANILMAYA BAŞLADI.

Bu günkü " iç cephe- dış cephe, " Avarasyacı değilseniz- Atlantik yanlısınız" , " vatan safhı- Sorozcu saf" ikili ilkel antinomilere dayalı analojik- sllygonamatik mantığa ne kadar benziyor değil mi?

Daha sonra, Kral Kleon yargıç ödeneğini 3 krona çıkardı ve curcuna başladı. Böylece savaştan yana olan yargıçları yanına çekerek, bir BEKA meselesi üretti ve savaşa karşı çıkanlar "iç düşman" haline getirildi. Barış isteyenler tekfir edildi. Böylece yargı siyasal mücadelenin modus oprendisi haline getirildi ve iktidarın tahkim edilmesinde kullanıldı.

YARGI ARTIK SİYASAL MÜCADELELDE OKKA ALTINA GİDENLERİN MEZARLIK BEKÇİŞİ HALİNE GELDİ. Buna enstrümantalist hukuk denilmektedir.

Galiba bu dış güçlerin ajanlığı ile ithama lakonismos denilir idi. Ve bugünlerde herken her an bir lakanismos olabilme potansiyelini kendi bağrında taşımaktadır.

Aristofenes bu oyununda işte bu yargı sistemini yerden yere vurur ve eser aslında tarihin en iyi bir- kaç hicvinden biridir.

Bu durum Aristo'nun sistemi derli topu hale getirmesine kadar sürdü. Oyunun içeriğini yarın yayınlayacağım.

Devam edecek.....

aristo kim, Aristofenes kim ne olacak bizim yevmiyeler!