ÇAMŞIHILI HALİL ve PILIH ALİ’NİN AĞITI
Derleyen: İsmail Aydoğmuş

Bu yazımda sizlere anlatacağım olay iki bacanağın geçimlerini sağlamak için köyden köye giderken geçirdikleri feci kaza sonucu hayatlarını kaybettikleri kaza sonrasını ve onlara yakılan ağıtı anlatacağım.

Bizlerin kasaplardan marketlerden satın aldığımız etlerin bir kısmı, besi çiftliklerinde yetiştirilen hayvanlardan temin edildiği gibi, köylülerin kendi ağıllarında, ahırlarında yetiştirdikleri hayvanların etlerinden de temin edilmektedir. İşte bu hayvanları köylülerden para karşılığı satın alıp, toptan şirketlere devreden kişiler vardır. Bunların işi de canlı mal alıp satmaktır..

Ozanlarıyla ve türküleriyle meşhur Sivas Divriği’nin Çamşık Yöresinde Çamo Ağanın, Çamo İsmail Şahin’in kızları Hatice ile Altey’in eşlerinin başından geçen bu talihsiz olay, onların da geç yaşta çoluk çocuklarıyla çileli bir hayatın içine atılmalarına sebep olur.

Hatice’yle evli Çamşıhı (Gölören) Gaygısız Köyü’nden 1948 doğumlu Halil ile Altey’le evli Şahin Köyü’nden 1941 doğumlu Ali Demir (Pılıh) bir birleriyle çok iyi anlaşan iki bacanaktır.

Birlikte çevre köylerde ortak canlı mal ticareti yaptıkları gibi Ali Demir’in başında sorunlar vardır. Ali Demir’in bir oğlu (Mustafa) askerden izine gelmiş hastalanıp, yakın tarihte vefat etmiştir.

Köydeki bakkalını elden çıkarmak istemektedir. İhtiyaç sahiplerine bütan gaz tüpü ve toptan kesme şeker de satmakta geçimlerini buralardan yaptıkları gelirle sağlamaktadırlar.

Günlerden bir gün 24 Eylül 1997 günü önce Çamşıhı’lıların uğrak ve alışveriş yeri olan, demiryolu tren istasyonu da bulunan Güneş Köyü’ne uğrarlar.

Alış veriş yapıp, biraz dinlendikten sora traktörlerine atlayıp, Kürtbeyaz Köyü’nün (Yeni adı Soğulcak Köyü) yokuşuna doğru yola koyulurlar.

Traktörü Ali Demir sürmektedir. Türküler söyleyerek yapılan yolculukta zorlu dik yokuş bitmiş, artık Höbek ve Kürtbeyaz köyünün yol ayrımına gelinmiştir. Traktörün zorlu yokuş yoldan kurtulup rahatlaması onları heyecanlandırır. Süratlerinin yüksek olduğunu geç fark ederler.

Yoldaki keskin dönemecin altı uçurumdur. Ali Demir frene bassa da traktör savrulur, yoldan aşağıya uçuruma doğru gider. Artık aracı kontrol edememektedirler. Süratle paldır küldür devrilirler.

Traktörün şöför kabininden fırlayan Halil yakına düşer ama kafası tüpe çarpar. Oracıkta kanlar içinde can verir. Römorkla birlikte tüpler, şekerler her şey etrafa yayılır. Uçurumdan aşağı uçan (Pılıh) Ali’nin vücudu kırıklar, kanlar içerisinde kalır. Köylüler koşup gelirler ama artık iş işten geçmiştir.

Olay telefonla Divriği’ye bildirilir. Olay yerine Jandarma, savcı doktor gelir. Kaza, Divriği de Çamşıhı da ve çevre köylerde duyulunca eşlerinin ocaklarına, akrabaların hanelerine ateş düşer. Kaza yeri mahşer yerine döner. Olay yerinde ve köylerden feryat figanlar yükselir, gözyaşları sel olur.

Olayla ilgili tutulan raporlar, zabıtlardan sonra cesetler önce Divriği’ye hastaneye götürülür.

Ardından bu kazada ölen Halil’in cesedi ağabeyi Hacı Hüseyin Şimşek tarafından teslim alınarak Çamşıhı (Gölören) Gaygısız Köyü’ne götürülür.

Şahin Köyü’nden Ali Demir de Şahin Köyü’ne götürülür.

Çamo Ağa (İsmail Şahin) İki damadını kaybetmenin üzüntüsüyle ilerleyen yaşına rağmen ağlar, dövünür.

Ankara’dan İstanbul’dan çevre vilayetlerden akrabalar sevenler koşar gelirler iki mezarın başına, gözyaşları içinde ağıtlarla dualarla toprağa sırlanırlar.

Ölen iki kişi bacanaktır. Çamo Ağa’nın Çamo İsmail Şahin kızlarıyla evlidirler. Kaza sonucu ikisi de eşlerini yitirir bir anda iki bacı da dul kalırlar.

Gölören köyünden Halil - Hatice Şimşek çiftinin Dilber, Bünyamin, İsmail, Dilek isimli çocukları yetim kalmıştır.

Şahin Köyü’nden Ali Demir - Altey çiftini Mustafa’sını kaybettikten sonra kalan üç çocuğu Hüseyin, Haşim, Birsen de yetim kalmıştır.

Bu olayı duyup hisseden Güneş Köyünden değerli Ozan Garip Hıdır Culha aşağıdaki ağıtı yazmıştır.

ÇAMŞIHILI HALİL ve PILIH ALİ’NİN AĞITI

Figan sardı Çamşıhı’nın yazıyı
Bilmem hayır mıdır şer midir ola
Çıkın da gözleyin Menö Düzü’nü

Halil ile Pılıh var mıdır ola
Bakın hele yıkılası şu yola

Geçit vermez Kürtbeyaz’ın dereler
Acı haber yürekleri yaralar
Dostlara söyleyin haber vereler

Halil ile Pılıh var mıdır ola
Bakın hele yıkılası şu yola

Kahpe felek pusu kurdun götürdün
Traktörü uçurumdan uçurdun
Ne kastın var idi ne çorap ördün

Halil ile Pılıh var mıdır ola
Bakın hele yıkılası şu yola

Hacıseyn’in göz yaşları çağlıyı
Sızlatıyı yürekleri dağlıyı
Çifte bacı döğünüyü ağlıyı

Bilmem bir faydası var mıdır ola
Kan kesmiş gözleri boşala dola

Eşinden ayrıldı çifte bacılar
İçlerinde dayanılmaz sancılar
Gün be gün çoğalır bitmez acılar

Soldurmaz mı hazan düşünce güle
Has bahçe dönüşür virane hale

O yiğitler Çamo ağanın damadı
Vurur dizlerine eder feryadı
Onlar gitti yoktur Çamşıhı’nın tadı

Bilmem ki yerleri dolur mu ola
Gidenler bir daha gelir mi ola

Yüreğim kan ağlar feryat kâr etmez
Döner hayalleri gözümden gitmez
Sözde Garip Hıdır ağıtlar yakmaz

Yaksa da dilleri söyler mi ola
Ölüm yakışmıyor o çifte güle

Garip Hıdır

Kaynak Kişi: Garip Hıdır Culha, 08.04.1960 yılında Güneş köyünde doğdu. Yedi çocuklu Yusuf ve Fatma’nın oğludur. Lise Mezunudur. Belgüzar hanımla evli, Damla, Alirıza, Handan adlı üç çocuk babasıdır. 1974 te tren kazasında ayağını kaybeder. 2001 yılında Ankara da çalıştığı kamudan emekli olur. Divriği Güneş Köyü’nde yaşıyor. Sazı sözü güçlü bir halk ozanıdır.

Kaynak Kişi: Bünyamin Şimşek kazada hayatını kaybedenlerden Halil Şimşek’in oğlu 1977 doğumlu İstanbul Divriği Nuri Demirağ Meslek Lisesi Mezunu, İstanbul Atatürk Hava Limanı’nda çalışıyor. İstanbul, Avcılar Saadetdere'de oturur. Fotoğraflardan Babası Halil Şimşek ve Ali Demir’e ait olanları temin edip bizlerle paylaştı. Emeklerinden dolayı teşekkür ederim.

Derlemecinin Notu: Bu ağıtı yakan, yazan değerli Garip Hıdır Culha’ya, kitaplaştıran değerli yazar Av. İsmail Metin’e, Çamşık Hüseyin Abdal Derneğine, şair Yenilmez Ozan Yahya Erdoğan’a, Ozan Hüseyin Şahin Dede’ye ayrıca emekleri geçen tanıyıp tanımadığı ismini yazamadığım herkese teşekkür ederim. Derlemeci İsmail Aydoğmuş.

EK BİLGİLER:

Menö Düzü: Divriği Meli Köyü’nün sınırları içerisinde köyün üst tarafında Döldür Dağı’nın eteğinde meşe ormanlarının olduğu bölge

Halil: Çamşıhı’nın Gaygısız Köyünden soyadı Şimşek, traktör kazasında öldü.

Pılıh: İsmi Ali Demir’dir. Çamşıhı’nın Şahin Köyü’ndendir. Traktör kazasında Halil Şimşek ile birlikte Kürtbeyaz Köyü’nde öldü.

Kürtbeyez: Divriği’ye bağlı Güneş Köyü’nün üzerinde bir köy. Yeni ismi Soğulcak.

Hacıüseyn: Asıl ismi Hacı Hüseyin Şimşek’tir kazada ölen Halil Şimşek’in kardeşidir.

KAYNAKÇA: Av. İsmail Metin – Bağ Çiçekleri Ozan Garip Hıdır - Çamşık Hüseyin Abdal Derneği Yayınları Ocak 2004 Özdoğan Matbaa Yayın Ankara. S:175 -176