Prof. Dr. Osman Erk

Prof. Dr. Osman Erk

HAYAT KAYNAĞI VİTAMİNLER

Bütün hayati fonksiyonlar ve yaşam için her gün vitamin ve minerallerin belirli dozlarda ve birbiriyle orantılı olarak vücuda alınması zorunludur. Bunların eksikliği domino etkisi yaratarak diğer besin maddelerinde bozukluklara yol açar. Bütün hastalıkların kaynağında vitamin, mineral, enzim eksiklikleri vardır. Vücuttaki bütün hayati fonksiyonlar ve yaşam için her gün bu maddelere ihtiyaç duyulur. Her gün bu besin maddeleri belirli dozlarda ve birbiriyle orantılı olarak vücuda alınmak zorundadır. Her hangi bir vitamin ve mineral eksikliği domino etkisi yaratarak diğer besin maddelerinde bozukluklara yol açar. Tüketilen gıdalardaki besin maddeleri giderek azaldığı, çevresel toksinler nedeniyle besin maddesi ihtiyacı arttığı için vitamin ve mineral eksiklikleri çok sık görülmektedir. Stres faktörü vitamin ve mineral ihtiyacını çok arttıran bir durumdur. Dengeli ve yeterli beslenmeye rağmen ek vitamin ve mineral alımı mutlaka gereklidir. Vitaminler suda eriyen (B ve C), yağda eriyen (A, D, E, K) olarak ikiye ayrılır.

A Vitamini: Gece Körlüğü

Kanser önleyici ve bağışıklık sistemini güçlendirici etkiye sahiptir. Gece körlüğüne ve zayıf görüşe karşı koyar, kalp hastalığı riskini azaltır. Sarı, yeşil, turuncu, kırmızı sebze ve meyvelerde, süt ve süt ürünlerinde, karaciğerde doğal olarak bulunur.

B1 Vitamini: Sinir Sistemi

Tiamin olarak da bilinen B1 vitamini sinir sistemi ve zihinsel faaliyetler üzerinde etkilidir. Metabolizmayı hızlandırır, büyümeyi geliştirir. Kalp ve kasların normal fonksiyon görmesini sağlar. Eksikliğinde beriberi hastalığı ortaya çıkar. Pirinç, tam tahıllar, yumurta sarısı, balık, süt ve birçok sebzede bol miktarda bulunur.

B2 Vitamini: Cilt ve Tırnaklar

Diğer adı riboflavin olan bu vitamin, sağlıklı cilt, tırnak ve saç için gereklidir. Büyüme ve ürümeye yardımcıdır. Besinlerin metabolize olmasını sağlar. Hayvansal ürünlerde, yeşil yapraklı sebzelerde bol miktarda bulunur.

B3 Vitamini: Hormonların Temeli

Niasin olarak da bilinen B3 vitamini cinsiyet hormonlarının ve diğer hormonların temelidir. Sağlıklı beyin işlevi için gereklidir. Kolesterol ve trigliseridleri düşürür. Eksikliğinde pellegra hastalığı ortaya çıkar. Hayvansal ürünlerde, tahıllarda, avokado, incir, hurma, kuru erik gibi besinlerde bulunur.

B6 Vitamini: Bağışıklık Sistemi

Piridoksin adı verilen vitamin bağışıklığı güçlendirir, folik asitle birlikte çalışarak kandaki homosistein düzeyini azaltır. Kalp hastalığı riskini düşürür. Tam tahıllar, pirinç, yumurta, fındık, fıstık, ceviz gibi besinlerde bol miktarda bulunur.

B12 Vitamini: Beyin Sağlığı

Kan yapımını sağlar, enerji verir, beyin sağlığı için gereklidir. Sadece hayvansal ürünlerde bulunur, bitkisel besinlerde bulunmaz.

Folik Asit: Kan Yapıcı

Kan yapımını sağlar, homosistein düzeyini düşürerek kalp hastalığı riski azaltır. Doğumsal kusurları önler. Hamilelikte çok gereklidir. Yeşil yapraklı sebzeler, havuç, yumurta sarısı, kayısı, balkabağı, avokado, tahıl ve baklagillerde bulunur.

C Vitamini: Kanser

Kuvvetli bir antioksidan ve antikanserojendir. Bağışıklık sistemini güçlendirerek infeksiyon ve kanser gelişimini önler. Turunçgillerde, yeşil yapraklı sebzelerde, domates, karnabahar, patates ve biberde bulunur.

D Vitamini: Güçlü Kemikler

Güneş vitamini olarak adlandırılır. Besinlerde ve özellikle bitkisel besinlerde yetersiz olarak bulunur. Güçlü kemik ve dişler için mutlaka gereklidir.

Ayrıca antioksidan ve antikanserojen etkiye sahiptir, şeker hastalığını önler. Balık, süt ve süt ürünlerinde, etlerde çok az miktarda bulunur. Etkili kan düzeyi için mutlaka güneş ışınları gerekir

E Vitamini: Antioksidan

Bilinen en güçlü antioksidan maddelerden biridir. Kanın pıhtılaşmasını önler, beyin hastalıkları riskini azaltır, kanser gelişimini engeller, bağışıklık sistemini takviye eder. Tahıllarda, bitkisel yağlarda, kuruyemişlerde, kuru baklagillerde, yeşil yapraklı sebzelerde bol miktarda bulunur.

Önceki ve Sonraki Yazılar