Adet döneminden yaklaşık 10 gün önce başlayan ve kısa adı PMS olan (Premenstrual Sendrom) yoğun sıkıntı ve gerginliğe yol açarak, kadınların ruh sağlığını ve sosyal ilişkilerini bozuyor.

PMS, kadınların adet döngüsüyle ilgili fiziksel ve ruhsal belirti ve bulgularla ortaya çıkar, bir durumu tanımlar.

Kadınların büyük bir kısmını etkileyen bu tablonun nedenleri tam olarak aydınlatılamamıştır.

“PMS bir fizyolojik durum mudur? Hastalığa benzeyen bir hal midir?” gibi sorular her zaman tartışma konusu olmuştur.

PMS, yumurtlama döneminden sonra ortalama altı gün kadar sürer ve adet kanamasıyla birlikte sona erer.

Menopozun başlaması ve adet görmenin bitmesiyle PMS’ye bağlı belirtiler ortadan kalkar.

Genç kızların ilk adet görmeye başladıktan birkaç yıl içinde ve menopoz öncesi dönemde yumurtlama düzensiz ve seyrek olduğu için PMS sık olarak ortaya çıkmaz.

En Önemli Nedeni Hormonlar

PMS’nin en önemli nedeninin hormonal dengesizlik ve değişiklik olduğu kabul edilmektedir.

Gebelik ve menopozda PMS’nin ortaya çıkmaması bu duruma en önemli kanıt olarak sunulmakladır.

Adet döngüsü içinde yumurtlamadan sonraki dönemde östrojen ve progesteron hormonları arasındaki dengenin değiştiği: östrojen hormonuna göre göreceli olarak progesteron seviyelerinde bir eksiklik ortaya çıktığı, bu hormonal dengesizliğin beyni etkileyerek serotonin adı verilen bir kimyasal maddenin düzeyini düşürdüğü bilinmektedir.

Serotonin eksikliğinin erkek ve kadında yorgunluk, uykusuzluk ve gıdalara karşı aşerme gibi belirtilere yol açtığı bilinmektedir.

Serotonin dışında, beyinden salgılanan endorfin adı verilen maddelerin de azaldığı düşünülmektedir.

Endorfinler, vücutta salgılanan morfin benzeri, rahatlatıcı ve gevşetici etkileri olan kimyasal maddelerdir.

Serotonin düzeyi ne kadar düşük ise PMS belirti ve bulguları o kadar ağır seyretmektedir.

Vücutta serotonin yapımına neden olan triptofan adlı aminoasit ve B6 vitamini tedavilerinin PMS belirti ve bulgularını hafifletmesi veya ortadan kaldırması bu teze kanıt olarak sunulmaktadır.

Yine beyinde serotonin miktarını arttıran, SSRİ diye bilinen depresyon ilaçlarının belirti ve bulguları hafifletmesi önemli bir unsur olarak bilinmektedir.

Dengesizliği Tetikliyor

Östrojen ve progesteron dengesizliği yanı sıra PMS’de bütün endokrin organları ve bunların arasındaki ilişkinin dengesizleştiği de önemli bir unsur olarak değerlendirilmektedir.

Beyinden salgılanan pek çok hormon, insülin ve kortizol hormonlarının salınanında da dengesizlik ve yetersizlik ortaya çıktığı düşünülmektedir.

Kimlerde Görülmez?

PMS, vücudun tüm organ ve sistemlerini etkileyebilir, her organa ait belirli ve bulgularla seyredebilir.

PMS’nin belirti ve bulgulan her kadında farklı olduğu gibi, aynı kadında farklı zamanlarda farklı belirti vs bulgularla da seyredebilmektedir.

PMS kadın vücudunda ortaya çıkan hormonal değişikliklerle ilişkili olduğu için gebelik ve menopoz dönemlerinde asla görülmemektedir ve ergenlikten önce ortaya çıkmaz.