Maalesef 68 kuşağını, takip ve taklid eden 78'lilerin 1980 darbesi ile yaşadıklarından ders çıkarmayanlar, kuşağımızı parka-postal-silah üçlemesinin dar sınırlarına hapsetmeyi sürdürüyor.

Her dönem tereyağından kıl çeker gibi aradan çıkmayı beceren esaslı darbecilerin 2023 seçimlerine doğru giden süreçteki tutumlarına bu açıdan özenli yaklaşmak gerekir.

Mamak Askeri cezaevi yapılış sürecini çok iyi bilen Talat Aydemir, yol arkadaşı Fethi Gürcan'ın kaçmak için bir şeyler yapalım çabasına verdiği yanıtta yapılırken içeri düşeceğimi bilseydim bir kaçış yeri yaptırırdım buradan kaçılmaz dediği söylenir.

Gerçekten özellikle dış duvarları sağlam olan Mamak Askeri Cezaevi'nin,1971 yılı sonuna kadar, iç duvarları pek özenli değildir.

İç duvarları, koğuşlar, hücreler arası bölmeler yığma ateş tuğlası ile yapılmıştır.

Deniz, Hüseyin, Yusuf arkadaşlarımın yattığı bu ön hücrelerin birincisinin bölme duvarı da, her gelen sivil veya asker tutuklunun saçlarının traş edildiği berber bölmesinin ayna asılı duvarının karşısında, traş olurken arkada kalıyordu. 

Saçlarım kesilip de sıra bıyığıma gelince, kesme dediğim askeri tutuklu Eşref (Gürler), gardiyanlara durumu söyleyince idare kesmesin dedi, diye pala  bıyığımı bırakmıştı.

Tek kişilik, subayların atıldığı koğuşa bıyıklarımı kestirmeden dönünce askeri mahkumlardan ikili demlik ödül koğuşuma gelmişti. Haziran 1970.

Bir yıl sonra, apar topar Mamak cezaevine gelince, ilk iş olarak gene berbere saçlarımın sıfır kesimi için girdiğimde Eşref gene berberdi.

Traş bitip de koltuğu geriye çektiğimde üç aydır hücrelerde tutulan Deniz Gezmiş, arkadaşlarıyla söktüğü tuğlaların açılan aralığından  kolunu uzatıp omzuma eliyle vurarak hoşgeldin demişti.

Temmuz 1971. Tuğla duvarları sökme girişimleri kaçmanın planlamasıydı. Başarılamadı.

Ama aynı teknikle yapılan Maltepe cezaevinde uygulandı.

Cezaevlerininin yığma tuğla, kargir yapı, çevresinin sıkı kontrolünden, bugünkü beş kilit ile korunan, beş ayrı demir kafeslerden geçilen ve bir bölmesinden diğerine geçmenin mümkün olmadığı cezaevlerine geçişin perde arkası ise, çok daha ilginçtir.