Prof. Dr. Tevfik Dalgıç

Prof. Dr. Tevfik Dalgıç

AMERİKALILARA BİZANSLILARDAN STRATEJİ ÖĞÜTLERİ

ABD’nın ünlü ve etkili dış politika-strateji dergisi Foreign Policy’nin yaklasik 11 yil once  Aralık 2009 sayısında Edward Luttwak isimli bir strateji uzmanı tarafından kaleme alınan “How Byzantium, not Rome can help preserve Pax Americana-Roma Değil, Bizans Amerikan Barışını Nasıl Korur?’ isimli makale Amerikalılara ilginç strateji öğütleri veriyor. Bizans İmparatorluğunun Büyük Stratejisi isimli kitabın da yazarı olan Edward Luttvak aynı zamanda Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezinde kıdemli uzman. Yazar Bizanslılardan kalma belge ve notlardan derlediği strateji öğütlerini söyle sıralıyor:

I. Her yöntemi kulllanarak savaşı önleyin, fakat savaşa hemen başlayacakmış gibi hazır olun. (Bizdeki “hazır ol çenge, eğer istersen sulh-u şalah” deyimini hatırlatıyor). Sürekli ve yoğun bir eğitim yapın, fakat savaşı başlatmaya fazla istekli olmayın. Savaşa hazır olmanın en büyük amacı savaş olasılgını azaltmaktır.

II. Düşmanın ve onun ruhi durumu hakkında devamli bilgi al, onun hareketlerini sürekli izle. Bu konuda her olanağı kullanarak harcanan çabaların bir kısmı tamamen verimli olmasa dahi bunlar boşa gitmiş sayılmaz.

III. Savaşları, özellikle büyük savaşları önlemek için-kendi lehine olacaklar haric- hem aktif hem de pasif yöntemlerle kampanya yap. Romalılar gibi ikna etme yöntemi güç kullanmanın yerini tutar diye düşünme. Onun yerine, ufak ufak gerektiği yerlerde güç kullanarak ikna edilmeyeni ikna et, gerekirse onlara zarar vermekten çekinme.

İV. Düşmanın ülkesini tamamen işgal etmek yerine, onun kaynaklarını, insan gücünü, silahlarını yavaş yavaş yok ederek onu teslim olmaya zorla. Ani saldırılar ve geri çekilmelerle düşmanın moralini boz, kaynaklarını tahrip et,ama düşmanı tamamen yok etme, sonunda onunla müttefik olman gerekebilir. Düşmanına düşman olacak başka düşmanlar bul, düşmanın düşmanı senin dostun olabilir.

V. Savaşı istediğin gibi bitirebilmek için yeni müttefikler araştır ve dsotluklar kur, böylece savaşın dengesini lehine çevirebilirsin. Diplomasi savaş zamanında barış zamanından çok daha önemlidir. Silahlar patladığı zaman diplomatlar susar mantığını bırak, Bizanslıların yaptığı gibi düşmanı çok iyi tanıyan ve düşmana yakın olanlarla ittifak kur. Çünkü düşmanına yakın olanlar önün zayıf yanlarını çok daha iyi bilirler.

VI. Konvansiyonel olmayan, bilinmeyen, (hileye dayanan), daha önce kullanılmamış, (yeni tabiri ile a-simetrik) yöntemler zafere giden en masrafsız yöntemlerdir. Gerçek bir savaşın maliyeti ve riski ile karşılaştirildiği zaman bu yöntemlerin biribiri ile düşman olan veya senin düşmanın olan güçleri de kullanmayı gerektirdiği için daha az maliyetle daha fazla zarar verebilirsin. Gerektiğinde asla bir araya gelmeyecek olan düşmanlarla bile dostluk kur, gerektiğinde fanatik dinci grupların bile rüşvetle kandırılabileceğini unutma. Bizanslıların daha önceden keşfettikleri gibi bu tür fanatik gruplar yaptıkları hareket kendi davalarına zarar bile verse, hareketlerini mazur gösterecek veya kabul edilebilir hale getirecek bir izah yöntemi bulmakta çok ustadırlar.

VII. Diplomasi ve konvansiyonel yöntemler yetersiz kalırsa ve kavga kaçılınmaz hale gelirse düşmanın zayıf yanlarını hedef alan yöntemler kullan, sıcak savaştan kaçınmaya çalış, sabırla, yavaş yavaş hedefteki düşmanın gücünü zayıflatmaya yoğunlas. Çok zaman alan bir yöntem olmasına rağmen, bu yöntem en sağlam yöntemdir. Bir düşman ortadan kalktığı zaman bir başka düşman ortaya çıkacaktir, liderler sürekli değişirken, milletler yükselir, milletler batar, sadece imparatorluk ebedidir, eğer ki kendi kendini tüketmemişse.

Önceki ve Sonraki Yazılar