“YUNUSCA”

“Gelin tanış olalım, işi kolay kılalım,

Sevelim sevilelim, dünya kimseye kalmaz.”

Yunus Emre

Hakk’a yürüyüşünün 700. yıldönümü dolayısıyla UNESCO, 2021 yılını “Yunus Emre Yılı” olarak duyurdu. “Türkçe’nin Pîri” Yunus Emre, yeni girdiğimiz 2021 yılı boyunca (salgının izin verdiği ölçüde), çeşitli etkinliklerle anılacak, yazılacak, çizilecek, anlatılacak ve anlaşılacaktır.

Yurdumuzun dört bir köşesi Yunus Emre’nin gömütünü sahiplenir. Yüzyıllardır bu tatlı ve sevimli çekişme sürer gider. Yunus’tan coşan sevgi, Türk halkında yansımasını bulmuştur ve neredeyse onlarca il veya ilçemiz, Yunus’un kendi toprağında gömülü olduğunu, türbesinin ilçesinde ya da kasabasında bulunduğunu savunur. Bu sevgi dolu yarış devam ededursun, UNESCO Yunus’un memleketi olduğuna dair güçlü tarihsel bulgular ve tezlere dayanarak onunla ilgili etkinliklerin adresi olarak Eskişehir’in Mihalıççık İlçesi’ne bağlı Sarıköy’ü göstermiştir. UNESCO bu kararını kendiliğinden değil, Eskişehir’in bilge Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen’in ve özellikle Mihallıççık Belediye Başkanı Haydar Çorum’un olağanüstü bilimsel ve sosyal çalışmalarına bağlı olarak vermiştir. Doğrusu Sarıköy, bu çalışmalar sayesinde Yunus Emre’ye ev sahipliği yapmak için öncelikle bilimsel gerekçeleriyle, büyük heyecanla hazırdır.

“UNESCO 2021 Yunus Emre Yılı”, hak ettiği yeri ve önemi Yunus’tan esirgemeyecek kamu yönetim kurumları, belediye başkanları, çeşitli üniversitelerden seçkin akademisyenler, kültür ve sanat camiasından saygın insanlardan oluşan çalışma grupları tarafından, beklentilere yanıt verecek şekilde kutlanacak, Hakk’a yürüyüşünün 700. yılında Yunus Emre lâyık olduğu biçimde anılacaktır.

Dinler, mezhepler ve çağlar üstü insancıl mesajları ile insanlığa insanlık ve Türk milletine Türkçe dersi veren filozofumuz Yunus Emre konusunda, Yunus Emre Yılı’na özgü olarak öncelikle 14 ay boyunca, Sevgi, Hoşgörü, Akıl, Hümanizm ve benzeri 12 konu başlığı içerikli “Yunusca” adlı bir dergi çıkarılması planlanmış ve “Aralık” sayısı gerek dijital ortamda gerekse basılı halde paylaşıma sunulmuştur. Derginin çıkarılmasında ev sahipliğini Mihalıççık Belediye Başkanlığı üstlenmiştir, Başkan Haydar Çorum’a bu vesile ile teşekkür ediyoruz.

Dergiye yıl boyunca alanında uzman akademisyenler, sanatçılar ve araştırmacılar katkı sunarak Yunus Emre’yi her yönüyle inceleyecekler. Türkçe ve İngilizce olarak yayınlanacak olan dergi, yurt içinde ve yurt dışında, ilgili ve ulaşılabilen her yere gönderilecek. Basılı dergiye ulaşmak için Türkiye’nin her ilindeki İl Kültür Müdürlüklerine başvurmak yeterli olacak, dijital yayın için www.yunuscadergi.com sitesi ziyaret edilebilecek.

Derginin birinci sayısının girişinde Eskişehir, Mihalıççık İlçesi Belediye Başkanı Haydar Çorum’la yapılan söyleşi yer alıyor. Eskişehir Eskişehir valisi Erol Ayyıldız’la ve Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen’le yapılan röportajlarla devam eden derginin içeriğinde, daha ilk sayısından başlayarak Yunus Emre’yi gerçek anlamda öğrenmek isteyen Türk ve yabancı okurlar, Türk ve yabancı araştırıcılar için başvuru kaynağı olabilecek akademik makaleler yer almaktadır.

Bu arada UNESCO, yine 2021 yılını Âhi Evren ve Hacı Bektaş Veli Yılı olarak da duyurmuş bulunuyor. Böylece aynı yıl, üç Türk filozofu ülkemizde ve dünyada daha geniş kitlelere tanıtılmış ve anlatılmış olacak. “Yunusca” dışında “Âhice” ve “Bektaşça” gibi dergi çalışmalarına da aynı düzeyde gereksinim olduğu açıktır.

Yunus Emre’yi gereği gibi anlayıp anlatabilmek yoğun çalışma ve araştırmalarla mükündür. Bu yüzden ekibimiz, şu an için “Yunusca”ya odaklanmış durumdadır.

Nasıl odaklanmasın ki?

21. yüzyıl hala akıl fukaralığı girdabında bocalarken Yunus yüzyıllar öncesinden akla ve düşünmeye çağırıyor:

“Akıl katında yarım gün durmayan,

Şah katına layık olur mu, ey can?”

“Aklın önünde baş koyup secdeye,

Şükretti Hakk’a: ‘Onu buldum’ diye.”

Bu mısralar, Türk filozofu Fârâbi’nin ve İbn Sînâ’nın şu sözlerini anımsatır: “Tanrı hem akıl, hem mâkul (akledilen) hem de akletmektir.”

Türk, hep akla çağırmış; ancak Türk’ü hep akıl dışılığa bağlamak çabası bitmemiştir:

“Aklın dedikleri aklına yattı,

Kendine gelerek düşündü, tarttı.”

Geri gelip akıl, onu öğütler:

‘Kurtarır canını bize gelenler!”

Yunus insan varoluşunu ve varoluşsal anlamını akla bağlar, Hakk ışığı olan sadece akıldır, başkası değildir; adalet, akılladır:

“Akıl, adaletli aziz kişidir,

Bunalana medet onun işidir.

Seni çok beladan kurtara akıl,

Mutluluk yoldaşın olsun, ay ve yıl.”

Yunus dinleri, mezhepleri ve aracıları aşar; bunlardan kaynaklanan ve insanlık tarihinde hiç bitmeyen kavgaların bomboş olduğunu, insanlığın tek bir aile olması gerektiğini belirtir:

“Hakk’ı gerçek sevenlere cümle âlem kardaş gelir.

Yetmiş iki millete kurban ol âşık isen.”

Beyler, paşalar ve ağalara yönelik taşlamalarının bugün ve yarın da geçerli olduğunu kim yadsıyabilir?

“Gitti beyler mürveti, binmişler birer atı,

Yediği yoksul eti, içtiği kan olusar.”

Softalara, tarikatçılara ve din kumarcılarına da iki çift sözü vardır:

“Peygamber yerine geçen hocalar,

Bu halkın başına zahmetli oldu.”

Sokrates’ten beri insanın “kendini bilmesi” salık verilir. Bu öğüdü tüm dinler tekrarlar. Yunus diliyle şöyle denir:

“İlim ilim bilmektir, ilim kendin bilmektir,

Sen kendini bilmezsin, ya nice okumaktır?”

Dört Kitap, birbirinden farklı değildir. Hepsi aynı şeyi söyler:

“Dört Kitab’ın manası bellidir bir elifte,

Sen elifi bilmezsen, bu nice okumaktır.”

“Elif” doğruluktur, düzgünlüktür, insanın kendisidir. Okumak mı? İnsan önce kendini okumalıdır.

Hacc nerede yapılır?

Yunus eydür: “Ey hoca, gerekse var bin Hacca,

Hepisinden iyice, bir gönüle girmektir.”

Yunus’u seven kendini sever. Kendini seven ulusunu ve insanlığı sever, ilhamını aklından, insanlığından devşirir. Akıl ve sevgi Yunus’un tek kılavuzudur.

Dünyada onu sevmeyen yoktur; bazen, anlaşılmadığı halde bile sevilen bir insanlık feneridir.

Türk, onun Türkçe’siyle bugünü ve yarını Türkçe okuyacak ve anlamlandıracaktır.

Hakk’a yürüyüşünün 700. yıldönümü nedeniyle ilan edilen, “2021 UNESCO Yunus Emre Yılı” çalışmalarına katkı sunan ve sunacak olan yüreği Yunus Emre sevgisi ile dolu herkese gönülden teşekkür ediyoruz.

“UNESCO 2021 Yunus Emre, Hacı Bektaş Veli ve Ahi Evren Yılı” Türk milletine ve dünya insanlığına kutlu olsun!