Bugün Azerbaycan ordusu tarihi toprakları olan Laçin bölgesine girdi. 18 Mayıs 1992'de Ermeni ordusunun saldırganlığı sonucu Laçina'da bir kasaba, 125 köy ele geçirildi. Bir yaşından 16 yaşına kadar olan 24, 374 çocuktan 18'i şehit, 225'i engelli oldu, 31'i her iki ebeveyni kaybetti, 64 bin kişi yerinden edildi.

Ve bugün bu işgal bitti. Laçin toprakları tekrar Azerbaycan'a iade edildi. Bu yıl 27 Eylül'de Azerbaycan ve Rusya Cumhurbaşkanları ve Ermenistan Başbakanı tarafından imzalanan belgeye göre, iade gerçekleşti. Böylece Laçin, Ağdam ve Kelbacar gibi, tek bir kurşun atmadan Azerbaycan'a teslim edildi.

Laçin, Azerbaycan'ın batı bölgesinde bulunan ve Ermenistan'ı sınırlayan stratejik açıdan önemli bir bölgedir. Buradan geçen tek yol, 1923 yılında Azerbaycan'da kurulan Dağlık Karabağ özerk bölgesini ve Ermenistan'ı birbirine bağlamaktadır. Laçin bu eyalete dahil değildir. Ancak, Ermenistan sınırında bulunuyor.

Bu nedenle 1992 yılında Şuşa'nın işgalinden sonra, Ermeni ordusu Laçin şehrini ve sözde “Laçin koridoru”nu ele geçirdi. Sonuç olarak, Ermenistan ve Dağlık Karabağ arasında bir bağ kuruldu. Buradan sivil ve askeri yükler taşınıyordu. Ve şimdi 1 Aralık’tan itibaren, bu yol Rus barış güçleri tarafından kontrol ediliyor ve bu yol gelecekte Laçin dışından geçecek.

Laçin yüksek bir dağın tepesinde yer almaktadır. Bu kelimenin anlamı sadece “güzel”, “yakışıklı” değil, aynı zamanda yırtıcı bir av kuşu anlamına gelir. Laçina'nın zengin doğası, burada hayvancılık ve tarımın gelişimine katkıda bulunur.

İşgal sonucunda, 1835 kilometrekarelik Laçin bölgesinde bir çok tarihi ve kültürel anıt düşman tarafından yağmalandı veya ermenileştirildi. Önemli bir jeostratejik konuma sahip olan Laçin'in işgali Azerbaycan ekonomisine ciddi zarar verdi. Düşman, hafif sanayi merkezlerini ve bölgenin tarım arazilerini tahrip etti.

Laçin'in tarihi çok eski olmasına rağmen, Sovyet döneminde burada ciddi çalışmalar yapılmamıştır. Ancak anıtlar, mezarlıklar M.Ö. 3. ve 2. bin yıla tarihlenen eserlere işaret ediyor.

Ayrıca, 12. yüzyılın sonunda, 13. yüzyılın başlarında, Dağlık Karabağ'da Haçın Kafkas Alban prensliğinin ortaya çıktığı da bilinmektedir. Bu prenslik aynı zamanda mevcut Laçin bölgesini de kapsıyordu. Bu nedenle, Dağlık Karabağ'ın diğer bölgelerinde olduğu gibi, bu bölgelerde Haçın adıyla ilgili yeni isimler, yer isimleri ortaya çıkmaya başladı. Bir örnek olarak, Laçin bölgesindeki mevcut Haçınyalı Köyü, Haçınyala Köyündeki Bozlu Köyü, Haçıntaşının isimleriyle adlandırılabilir.

Daha sonra, Karabağ-Albaniyası da dahil olmak üzere Haçın prensliği topraklarında, Haçın, Varanda, Dizag, Gülistan (Taliş) mülkleri ile birlikte Çilebürd prensliği de ortaya çıktı.

1828 Rus-İran Savaşı'ndan sonra Türkmençay Anlaşması'na göre, bölge Rusya'nın bir parçası olarak Kuzey Azerbaycan'ın bir parçası haline geldi. Rusya'nın himayesi altında Ermenilerin Güney Kafkasya'dan Osmanlı Devletine ve İran'dan kitlesel göçü başladı. Ancak Laçin bölgesinde Ermenilerin yerleşmesi imkansızdı. Burada Türkler ve Kürtler yaşamağa başladılar.

Ve bugün Laçin yine, yeniden Azerbaycan’dır. Bundan sonra Laçin'in stratejik konumu ve doğal kaynakları Azerbaycan halkının yararına kullanılacak.